پایان نامه رشته زبان و ادبیات فارسی با عنوان بررسی بوستـان سعـدی

با فرمت قابل ویرایش word - پایان نامه ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی - بررسی صناعات بدیعی در بوستـان سعـدی

فهرست مطالب

چکیده.............................................................................................................................	1
فصل اول	2
مقدمه   ...........................................................................................................................	3
بیان مسئله     ..................................................................................................................	4
اهمیت و ضرورت تحقیق     ..........................................................................................	4
اهداف تحقیق     ..............................................................................................................	5
فرضیات تحقیق     .........................................................................................................	6
سوالات تحقیق       ........................................................................................................	6
فصل دوم	7
پیشینه تحقیق     ............................................................................................................	8
بدیع چیست     ................................................................................................................	10
آرایه های ادبی     ...........................................................................................................	11
آرایه های لفضی     .........................................................................................................	13
آرایه های معنوی       ..................................................................................................	16
فصل سوم	24
روش تحقیق   ...............................................................................................................	25
ابزار سنجش اطلاعات     ................................................................................................	30
فصل چهارم	31
بخش 1 : سعدی شناسی     .........................................................................................	32
زن و خانواده     ...............................................................................................................	33
سفرها - سیر وسلوک، در جستجوی حقیقت     ....................................................................	35
اندیشه های سیاسی     .................................................................................................	38
آثار و شهرت   ...............................................................................................................	42
اهمیت و شهرت     .........................................................................................................	52
نتیجه ............................................................................................................................	53
بخش 2: نمونه های شعری : جناس   ........................................................................	57
ترصیع   ...........................................................................................................................	64
تضاد     ..............................................................................................................................	66
ایهام     ..............................................................................................................................	69
تمثیل     ...........................................................................................................................	71
مبالغه     ...........................................................................................................................	72
تلمیح .............................................................................................................................	72
مجاز   .............................................................................................................................	75
کنایه     ............................................................................................................................	83
ابداع     ..............................................................................................................................	91
اقتباس   ..........................................................................................................................	95
تضمین     ........................................................................................................................	98
فصل پنجم	104
نتیجه گیری   ................................................................................................................	105
منابع و مأخذ     ..............................................................................................................	109
چکیده انگلیسی	114

چکیده

بی تردید افصح المتکلمین سعدی شیرازی یکی از ارکان مهم ادب فارسی بلکه از چهره های درخشان و کم نظیر ادب جهان بشمار می اید . او شخصیت جامع وبی همتایی است که در دو میدان نظم و نثر اثار ارزشمند وجاویدی از خود به یادگار گذاشته است ودر هر دو زمینه به ابداعات ونواوری های خوبی دست یافته است . سعدی در معماری زبان فارسی وافتابی کردن توانمندیهای ان به قدری تلاش کرده وسلیقه به خرج دادهکه به حقیقت باید زبان او را معیار ملاک سنجش زبان فارسی دانست در بیان ارزش زبان وی همین بس است که گفته اند ...ما پس از هفتصد سال به زبانی که از سعدی اموخته ایم سخن می گوییم ...(فروغی .کلیات سعدی .ص 14) در سخن سعدی نه تنها جمله ها و الفاظ به زیبایی در کنار هم نشسته اند بلکه واحدهای معنایی همانند حلقه های به هم پیوسته ای همدیگر رابه دنبال هم می کشند علاوه بر این در بیشتر موارد نیز رشته های باریکی وظریفی از مراعات نظیر وجناس ها و ایهام ها وتناسب ها و تضادها پیوند معنایی را استوار تر می سازند .سعدی برای افزایش موسیقی کلام خود از میان ارایه های ادبی بیشتر به ارایه های توجه می کند که موسیقی سخن را افزون می کنند . نثر سعدی مزه شعر وشعرش روانی نثر را دریافته است و چون پس از گلستان نثر فارسی در قالب شایسته حقیقی خود ریخته شد ه بعدها هر شعری که مانند شعر سعدی درنهایت سلامت روانی باشد در ترکیب شبیه نثر خواهد بود یعنی از برکت وجود سعدی زبان شعر و زبان نثر فارسی از دوگانگی بیرون امده و یک زبان شده است. به نظر می رسد در بوستان سعدی آرایه های ادبی به طرزی ماهرانه استفاده شده که به اشعار وی زیبایی خاصی بخشیده است. در اشعار سعدی صناعات لفظی حدود 60 درصد و صناعات معنوی حدود 40 درصد به کار رفته است در میان صناعات لفظی بیشتر جناس و در میان صناعات معنوی بیشتر تمثیل و ایهام بکار رفته است هدف از این تحقیق شناخت و آشکار نمودن صناعات بدیعی در بوستان سعدی است . روش کار در این پژوهش توصیفی و تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است

واژه های کلیدی :سعدی شیرازی .بوستان .ارایه های لفظی و معنوی

مقدمه

به نـام خداوند جان آفرین                                     حکیم سخن در زبان آفرین

آنچه در پیش روی شما است حاصل تلاشی است که در راه جستجو و کشف جزیی از رمز و رازهای زیبایی آثار شیخ اجل – سعدی شیرازی به انجام رسیده است.

سعدی نامه یا بوستان یکی از شاهکارهای سخن سرای بزرگ ایران زمین، حکیم مشرف بن مصلح الدین متخلص به سعدی است که به گفته خود وی به سال 655 هـ . ق سروده است.

بـه روز همایـون و سال سعیـد                      به تاریـخ فرخ میـان دو عیـد

ز ششصد فزون بود پنجاه و پنج                      که پر در شد این نامبردار گنج

این مثنوی بی نظیر که حدود پنج هزار بیت دارد به طرزی روان به شیوه ی سهل و ممتنع سروده شده و شامل یک دیباچه و ده باب به شرح زیر است.

1- عدل و تدبیر ورای   2- احسان   3- عشق و شور   4- تواضع   5- رضا   6- قناعت 7- تربیت   8- شکر بر عافیت   9- توبه   10- مناجات و ختم کتاب

بوستان حاوی داستان های آموزنده و پندهای ارزشمند و حکیمانه است و بدون تردید همانند دیگر آثار سعدی از تعریف و توصیف بی نیاز است درباره جنبه های گوناگون این کتاب سخن بسیار گفته شده است بوستان که نام آن در آغاز سعدی نامه بوده است و شاید به مناسبت نام «گلستان» به «بوستان» شهرت یافته بارها به پارسی و ترکی و ... شرح گردیده است

برای دستیابی و کشف یکی از رمز و رازهای آثار سعدی به بررسی آرایه های لفظی و معنوی در بوستان پرداختم.

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی

و......

توجه