تحلیلی بر عوامل مرتبط با تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در بازار سرمایه ایران

چکیده: 1

مقدمه: 2

فصل اول: آلیات تحقیق

1-1 مقدمه 5

2-1 بیان مسئله: 6

3-1  اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق: 8

4-1 اهداف تحقیق. 9

5-1  چارچوب نظری تحقیق. 10

6-1  مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها 13

7-1  فرضیه‏های تحقیق: 15

8-1 تعریف واژه های و اصطلاحات.. 16

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

1-2- مقدمه 19

2-2  مفهوم سود در سطح ساختار. 21

1-2-2 رویکرد معاملاتی در اندازه گیری سود 21

2-2-2 رویکرد فعالیت در اندازه گیری سود 22

3-2 مفاهیم سود در سطح معانی (ارتباط با واقعیت های اقتصادی) 22

1-3-2 سود به عنوان معیار کارآیی. 22

2-3-2 سود حسابداری در مقایسه با سود اقتصادی. 23

4-2  مفاهیم سود در سطح عمل ( نحوه استفاده از آن توسط استفاده کنندگان) 25

1-4-2 سود به عنوان وسیله ای برای پیش بینی. 25

2-4-2 رویکرد بازار سرمایه 26

5-2  مفهوم سود جامع در گزارشهای مالی. 27

6-2 سود حسابداری. 27

7-2 سود و اهمیت آن به عنوان ابزار پیش بینی. 27

8-2 حلقه های ارتباطی سود و قیمت سهام 28

1-8-2 ارتباط بین سود حسابداری آتی و سود حسابداری جاری. 28

9-2  پیش بینی سودهای آتی از روی سودهای جاری. 29

10-2  ارتباط بین سود و قیمت سهام 29

11-2 سود خالص  به عنوان عاملی برای پیش بینی وجوه نقد 30

12-2  ارائه اطلاعات مربوط به جریان نقدی و پیش بینی آن. 31

13-2 پیش بینی جریان های نقدی آینده 32

14-2 معیارهای ارزیابی عملکرد مالی شرکت ها 34

2-14-2 معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد شرکت ها 39

15-2سود تقسیمی ((DPS. 40

16-2 پیشینه تحقیق. 71

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

1-3 مقدمه 84

2-3 روش تحقیق. 84

3-3 جامعه مطالعاتی. 85

4-3 مدل تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها 85

5-3 نمونه و نمونه گیری. 88

6-3 قلمرو تحقیق. 89

7-3 روش و ابزار گردآوری اطلاعات.. 89

8-3 روش تجزیه و تحلیل  اطلاعات.. 90

1-8-3 تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده خطی: 90

9-3 روش تجزیه و تحلیل داده ها 96

10-3 نرم افزار تحلیل آماری. 98

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

1-4-‏ مقدمه‏: 100

2-4  شاخص های توصیفی متغیرها 100

3-4 روش آزمون فرضیه ها ی تحقیق. 102

4-4  تجزیه و تحلیل فرضیه های تحقیق. 104

1-4-4 بررسی فرض نرمال بودن متغیرها: 104

2-4- 4 خلاصه تجزیه وتحلیل ها به تفکیک هرفرضیه به شرح ذیل بیان می شود: 105

1-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی اول: 105

2-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی دوم 108

3-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی سوم 112

-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه سه متغیر  اصلی. 168

-2-4-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه سه متغیر  اصلی و سه متغیرکمکی. 169

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

1-5-مقدمه: 176

2-5- خلاصه تحقیق. 176

3-5 نتایج آزمون فرضیه ها 177

1-3-5 نتایج فرضیه اصلی اول. 177

1-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-1-1. 178

2-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-1-1. 178

3-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-2-1. 179

4-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-2-1. 179

5-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-3-1. 180

6-1-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-3-1. 180

2-3-5 نتایج فرضیه اصلی دوم 180

1-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-1-2. 181

2-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-1-2. 181

3-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-2-2. 182

4-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-2-2. 182

5-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-3-2. 183

6-2-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-3-2. 183

3-3-5 نتایج فرضیه اصلی سوم 183

1-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-1-3. 184

2-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-1-3. 184

3-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-2-3. 185

4-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-2-3. 185

5-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 1-3-3. 186

6-3-3-5 نتایج فرضیه فرعی 2-3-3. 186

4-3-5 نتایج سه متغیراصلی و متغیر وابسته 187

5-3-5 نتایج سه متغیراصلی و  سه متغیرمجازی با متغیر وابسته 187

4-5 نتیجه گیری کلی تحقیق. 188

5-5 پیشنهادها 189

1-5-5 پیشنهادهایی مبتنی بر یافته های فرضیات پژوهش.. 189

2-5-5 سایر پیشنهادها 191

3-5-5 پیشنهادهایی  برای پژوهش های آتی. 191

6-5 محدودیت های تحقیق. 192

پیوست ها

پیوست الف مربوط به نام شرکت های نمونه آماری. 195

منابع و ماخذ

منابع فارسی: 202

منابع لاتین: 206

منابع اینترنتی. 207

جدول (1- 1) تحقیقات انجام شده 11

جدول 1-2 مراحل محاسبه تا پرداخت سود سهام 48

جدول 1-4: شاخص های توصیف کننده متغیرها تحقیق، شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و شاخص های شکل توزیع (Statistics) 101

جدول  2-۴  آزمون کلموگروف – اسمیرنوف  K-S)) 105

جدول شماره (3-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود آتی و تغییرات سود تقسیمی. 106

جدول شماره (4-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 106

جدول شماره (5-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 107

جدول شماره (6-4) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون. 108

جدول شماره (7-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده وآزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سودآتی و سودهرسهم 109

جدول شماره (8-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 110

جدول شماره (9-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 110

جدول شماره (10-4) : ارزش آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون. 111

جدول شماره (11-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سودآتی و تغییرات سود هر سهم 112

جدول شماره (12-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 113

جدول شماره (13-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 113

جدول شماره (14-4) : آزمون نرمال بودن خطاهای معادله رگرسیون. 114

جدول شماره (15-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که قابلیت پیش بینی جریان های نقدی  بالاتری  دارند. 115

جدول شماره (16-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 116

جدول شماره (17-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 117

جدول شماره (19-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که قابلیت پیش بینی جریان های نقدی  پایین تری دارند. 118

جدول شماره (20-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 119

جدول شماره (21-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 120

جدول شماره (23-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که نسبت ارزش بازار به دفتری بالایی دارند. 121

جدول شماره (24-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 122

جدول شماره (25-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 123

جدول شماره (27-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که نسبت ارزش بازار به دفتری پایینی دارند. 124

جدول شماره (28-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 125

جدول شماره (29-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 126

جدول شماره (31-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که بازده حقوق صاحبان بالاتری دارند 127

جدول شماره (32-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 128

جدول شماره (33-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 129

جدول شماره (35-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود تقسیمی و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که بازده حقوق صاحبان سهام پایینی دارند. 130

جدول شماره (36-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 131

جدول شماره (37-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 131

جدول شماره (39-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر سود هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که قابلیت پیش بینی جریان های نقدی  بالاتری  دارند. 133

جدول شماره (40-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 134

جدول شماره (41-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 134

جدول شماره (43-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر سود هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که قابلیت پیش بینی جریان های نقدی  پایین تری دارند. 136

جدول شماره (44-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 137

جدول شماره (45-4) : ضرایب معادله رگرسیون () 137

جدول شماره (46-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر سود هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که نسبت ارزش بازار به دفتری بالایی دارند. 139

جدول شماره (47-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 140

جدول شماره (48-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 140

جدول شماره (50-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر سود هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که نسبت ارزش بازار به دفتری پایینی دارند. 142

جدول شماره (51-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 143

جدول شماره (52-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 143

جدول شماره (54-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر سود هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که بازده حقوق صاحبان سهام بالاتری دارند. 145

جدول شماره (55-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 146

جدول شماره (56-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 146

جدول شماره (58-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر سود هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که بازده  حقوق صاحبان سهام پایینی دارند. 147

جدول شماره (59-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 148

جدول شماره (60-4) : ضرایب معادله رگرسیون. 149

جدول شماره (62-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود  هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که قابلیت پیش بینی جریان های نقدی  بالاتری  دارند. 150

جدول شماره (63-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 151

جدول شماره (64-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 152

جدول شماره (66-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود  هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که پیش بینی جریان های نقدی  پایین تری دارند. 153

جدول شماره (67-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 154

جدول شماره (68-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 155

جدول شماره (70-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود  هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که نسبت ارزش بازار به دفتری بالایی دارند. 156

جدول شماره (71-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 157

جدول شماره (72-4) : ضرایب معادله رگرسیون. 158

جدول شماره (74-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود  هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که نسبت ارزش بازار به دفتری پایینی دارند. 159

جدول شماره (75-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 160

جدول شماره (76-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 161

جدول شماره (78-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود  هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که بازده حقوق صاحبان سهام بالاتری دارند. 162

جدول شماره (79-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 163

جدول شماره (80-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 164

جدول شماره (82-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین دو متغیر تغییرات سود  هر سهم و تغییرات سود آتی در شرکت هایی که بازده حقوق صاحبان سهام پایینی دارند. 165

جدول شماره (83-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 166

جدول شماره (84-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 166

جدول شماره (86-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سه متغیرمستقل تغییرات سود تقسیمی ،سودهر سهم،تغییرات سود هر سهم و تغییرات سود آتی به طور کلی 168

جدول شماره (87-4) : تحلیل واریانس رگرسیون (ANOVA) 168

جدول 88-4. خلاصه یافته های رگرسیون چند گانه(متغیرهای اصلی) به روش Enter 168

جدول شماره (89-4) : ضریب همبستگی، ضریب تعیین، ضریب تعیین تعدیل شده و آزمون دوربین- واتسون بین سه متغیرمستقل تغییرات سود تقسیمی ،سودهر سهم،تغییرات سود هر سهم و سه متغیر مجازی قابلیت پیش بینی جریان های نقدی،نسبت ارزش بازار به دفتری ، بازده حقوق صاحبان سهام  با تغییرات سود آتی به طور کلی. 169

جدول شماره (90-4) : ضرایب معادله رگرسیون (Coefficients) 170

جدول 91-4. خلاصه یافته های رگرسیون چند گانه(متغیرهای اصلی و مجازی) به روش Enter 170

جدول 92-4. خلاصه یافته های حاصل از بررسی 12 فرضیه مورد نظر در رگرسیون متغیره 172

جدول93- 4. برازش رگرسیون چند گانه و تفکیکی از کلیه متغیر های تحقیق. 174

نمودار 1-2 نحوه محاسبه استهلاک در اقتصاد و حسابداری. 24

نمودار 2-2 ـ عایدات ، سرمایه گذاری و منابع مالی جدید 61

نمودار (3-2 ) درصد نرخ تنزیل به نسبت سود باقیمانده 65

بررسی نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و حجم معاملات با سودهای مومنتوم و معکوس در بازار سرمایه ایران

با فرمت قابل ویرایش word - بررسی رابطه اندازه شرکت و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و حجم معاملات با سودهای مومنتوم و معکوس در بازار سرمایه ایران - پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری

چکیده: 1

مقدمه: 2

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1 مقدمه 4

2-1. تاریخچه مطالعاتی. 5

3-1. بیان مسئله و تعریف موضوع تحقیق. 10

4-1. چارچوب نظری تحقیق. 12

5-1. فرضیات تحقیق. 13

6-1. اهمیت و ضرورت تحقیق. 13

7-1. اهداف تحقیق. 14

8-1. حدود مطالعاتی. 14

1-8-1 قلمرو مکانی تحقیق. 14

2-8-1 قلمرو زمانی تحقیق. 14

3-8-1 قلمرو موضوعی تحقیق. 15

9-1. تعریف واژه ها و اصطلاحات کلیدی. 15

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

1-2 مقدمه 18

2-2. تئوری پرتفوی. 19

3-2. تئوری مالی استاندارد 21

1-3-2. فرضیه بازار کارا 22

2-3-2. نظریه بازار کارای سرمایه 22

3-3-2. مدل قیمت گذاری دارائی های سرمایه ای (CAPM) 23

4-3-2. مدل سه عاملی فاما – فرنچ. 24

4-2. استثناهای مالی. 25

1-4-2. اعلامیه های سود 25

2-4-2.  برگشت بلند مدت.. 26

3-4-2. روندهای کوتاه مدت.. 26

4-4-2. اثر اندازه 26

5-4-2. قدرت پیش بینی قیمت با نسبت های مالی. 27

6-4-2. قدرت پیش بینی اخبار و وقایع شرکت ها 27

7-4-2. فرض منطقی بودن سرمایه گذاران. 28

8-4-2. واکنش به اطلاعات غیر اساسی. 28

9-4-2. اثر ژانویه 29

10-4-2.-اثر روزهای هفته 29

5-2. مالی رفتاری. 29

1-5-2. محدودیت در آربیتراژ و تئوری انتظار. 31

1-1-5-2. زیان گریزی. 34

2-1-5-2. حسابداری ذهنی. 34

3-1-5-2. کنترل شخصی. 34

4-1-5-2. پشیمان گریزی. 34

2-5-2. روان شناسی شناختی و فرآیندهای تصمیم گیری فرا ابتکاری. 35

1-2-5-2. نمایندگی. 36

2-2-5-2.اطمینان بیش از حد 36

3-2-5-2.لنگر اندازی. 37

4-2-5-2. سفسطه سفته بازان. 37

5-2-5-2. تورش در دسترس بودن. 37

6-2. مفاهیم ضمنی مالیه رفتاری در بازارهای مالی و فرضیه بازار کارا 38

7-2. استراتژی های سرمایه گذاری مومنتوم و معکوس.. 39

1-7-2. تعاریف و ادبیات موضوعی. 39

1-1-7-2. استراتژی معکوس.. 40

2-1-7-2. استراتژی مومنتوم 41

2-7-2. تجزیه بازده 42

3-7-2. منابع سودهای مومنتوم و معکوس.. 44

1-3-7-2. توضیحات رفتاری. 44

1-1-3-7-2. استراتژی معکوس.. 48

2-1-3-7-2. استراتژی مومنتوم 50

1-2-1-3-7-2. مومنتوم سود 50

2-2-1-3-7-2. مومنتوم صنعت.. 51

3-2-1-3-7-2. مومنتوم قیمت.. 52

4-2-1-3-7-2. پوشش تحلیل گر. 52

5-2-1-3-7-2.  اندازه 53

6-2-1-3-7-2.  نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار. 54

7-2-1-3-7-2. حجم معاملات.. 55

2-3-7-2. توضیحات مبتنی بر ریسک... 56

1-2-3-7-2. استراتژی معکوس.. 56

1-1-2-3-7-2. تورش های ریز ساختار. 58

2-2-3-7-2.استراتژی مومنتوم 59

8-2. تحقیقات داخلی مرتبط با موضوع تحقیق. 60

9-2. خلاصه فصل دوم 62

فصل سوم: روش‌ اجرای تحقیق

1-3 مقدمه 65

2-3 سوال و فرضیه های تحقیق. 65

1-2-3 فرضیه های تحقیق. 67

3-3. روش تحقیق. 67

1-3-3. تخمین مدل رگرسیون با داده های ترکیبی. 68

4-3. جامعه و نمونه آماری. 69

5-3. روش گردآوری اطلاعات.. 70

6-3. مدل اجرای تحقیق. 71

7-3. نحوه محاسبه متغیرهای عملیاتی تحقیق: 71

1-7-3. اندازه شرکت.. 71

2-7-3. نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام (BV/MV) 72

3-7-3. حجم معاملات بازار سهام  (TV) 72

4-7-3. سود مومنتوم 73

5-7-3.سود معکوس.. 73

8-3. روش تحقیق. 73

1-8-3. نرخ بازده سهام : 73

2-8-3. دوره تشکیل – دوره نگهداری. 76

3-8-3. طبقه بندی براساس اندازه 79

4-8-3. طبقه بندی براساس نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (BV/MV) 80

5-8-3 طبقه بندی براساس حجم معاملات  ((Trading VOLUME. 80

9-3. روش آزمون فرضیات تحقیق. 81

1-9-3. آزمون معنی دار بودن ضرایب رگرسیون: آزمون t 81

2-9-3. آزمون رگرسیون. 82

3-9-3. آزمون معنی دار بودن رگرسیون (آزمون F) 82

4-9-3. ضریب تعیین. 83

5-9-3. ضریب تعیین تعدیل شده 83

6-9-3. آزمون دوربین واتسن برای بررسی وجود خودهمبستگی. 84

10-3. خلاصه فصل سوم 85

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

1-4 مقدمه‏ 87

2-4. یافته های تحقیق. 87

1-2-4.آمارتوصیفی. 87

2-2-4.آمار استنباطی. 89

1-2-2-4.نتیجه آزمون فرضیه اول تحقیق بر اساس دوره های تشکیل و نگهداری 6، 12 و24 ماهه 89

2-2-2-4.نتیجه آزمون فرضیه دوم تحقیق بر اساس دوره های تشکیل و نگهداری 6، 12 و24 ماهه 91

3-2-2-4. نتیجه آزمون فرضیه سوم تحقیق بر اساس دوره های تشکیل و نگهداری 6، 12 و24 ماهه 94

3-4-2-4. نتیجه آزمون فرضیه چهارم تحقیق بر اساس دوره های تشکیل و نگهداری 6، 12 و24 ماهه 96

4-2-2-4. نتیجه آزمون فرضیه پنجم تحقیق بر اساس دوره های تشکیل و نگهداری 6، 12 و24 ماهه 98

5-2-2-4. نتیجه آزمون فرضیه ششم تحقیق بر اساس دوره های تشکیل و نگهداری 6، 12 و24 ماهه 101

3-4. خلاصه فصل چهارم 103

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

1-5 مقدمه 105

2-5. خلاصه موضوع و روش تحقیق. 106

3-5. خلاصه یافته های تحقیق. 107

1-3-5. نتیجه آزمون فرضیه اول تحقیق. 107

2-3-5. نتیجه آزمون فرضیه دوم تحقیق. 107

3-3-5 .نتیجه آزمون فرضیه سوم تحقیق. 108

4-3-5 نتیجه آزمون فرضیه چهارم تحقیق. 108

5-3-5 نتیجه آزمون فرضیه پنجم تحقیق. 108

6-3-5. نتیجه آزمون فرضیه ششم تحقیق. 109

4-5. نتیجه گیری. 109

5-5. بررسی تطبیقی یافته ها 110

6-5. پیشنهادها 112

1-6-5. ارائه پیشنهاد بر مبنای نتایج حاصل از تحقیق. 112

1-1-6-5. برای سرمایه گذاران. 112

2-1-6-5. برای مسئولین. 112

2-6-5. ارائه پیشنهاد جهت انجام پژوهش های آتی. 113

7-5. محدودیت های تحقیق. 113

8-5 خلاصه فصل. 114

پیوست ها

منابع و ماخذ

منابع فارسی: 147

منابع لاتین: 148

چکیده لاتین. 152

جدول1-3 شرکت های نمونه تحقیق. 70

جدول 2-3 . دوره های 6 ماهه تشکیل و نگهداری. 77

جدول 3-3 . دوره های 12 ماهه تشکیل و نگهداری. 78

جدول4-3.  دوره های 24 ماهه تشکیل و نگهداری. 79

جدول1-4 آمار توصیفی داده های مرتب شده بر اساس اندازه شرکت در دوره تشکیل ونگهداری 6 ماهه مومنتوم 88

جدول2-4 آمار توصیفی داده های مرتب شده بر اساس نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار شرکت در دوره تشکیل ونگهداری 6 ماهه مومنتوم 88

جدول3-4 آمار توصیفی داده های مرتب شده بر اساس حجم معاملات شرکت در دوره تشکیل ونگهداری 6 ماهه مومنتوم 88

جدول4-4 نتیجه آزمون فرضیه اول بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 6 ماهه 89

جدول 5-4 نتیجه آزمون فرضیه اول بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 12 ماهه 90

جدول 6-4 نتیجه آزمون فرضیه اول بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 24 ماهه 91

جدول 7-4 نتیجه آزمون فرضیه دوم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 6 ماهه 92

جدول 8-4 نتیجه آزمون فرضیه دوم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 12 ماهه 92

جدول 9-4 نتیجه آزمون فرضیه دوم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 24 ماهه 93

جدول 10-4 نتیجه آزمون فرضیه سوم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 6 ماهه 94

جدول 11-4 نتیجه آزمون فرضیه سوم به روش ترکیبی بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 12 ماهه 95

جدول 12-4 نتیجه آزمون فرضیه سوم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 24 ماهه 95

جدول 13-4 نتیجه آزمون فرضیه چهارم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 6 ماهه 96

جدول 14-4 نتیجه آزمون فرضیه چهارم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 12 ماهه 97

جدول 15-4 نتیجه آزمون فرضیه چهارم به روش ترکیبی بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 24 ماهه 98

جدول 16-4 نتیجه آزمون فرضیه پنجم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 6 ماهه 99

جدول 17-4 نتیجه آزمون فرضیه پنجم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 12 ماهه 99

جدول 18-4 نتیجه آزمون فرضیه پنجم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 24 ماهه 100

جدول 19-4 نتیجه آزمون فرضیه ششم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 6 ماهه 101

جدول 20-4 نتیجه آزمون فرضیه ششم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 12 ماهه 102

جدول 21-4 نتیجه آزمون فرضیه ششم بر اساس دوره تشکیل و نگهداری 24 ماهه 102

جداول1-5 خلاصه یافته های تحقیق. 107

شکل (1-2) سطوح متراکم کارایی بازار و اطلاعات مرتبط با هر یک... 23

شکل (2-2) روابط میان رشته ای و مالی رفتاری. 30

شکل (3-2) تابع ارزش کانمن وتورسکی. 33

شکل (4-2) اصول مالیه رفتاری. 38

چکیده:

مطالعات متعددی اثبات کرده اند که در افقهای زمانی متفاوت کوتاه مدت، میان مدت، بلندمدت بازده سهام عملکرد متفاوتی دارند. دو استراتژی مهم و پر کاربرد در بین تحلیلگران، مدیران پرتفوی و سایر سرمایه گذاران در بازارهای سرمایه حال حاضر دنیا استراتژی معکوس و استراتژی مومنتوم می باشند. در هر دوی این استراتژی ها که دقیقا در مقابل یکدیگر قرار می گیرند، سعی می شود که با استفاده از عملکرد گذشته، عملکرد آتی را پیش بینی و بازدهی اضافی ایجاد نمایند. یعنی اوراق بهاداری که عملکرد خوبی (بدی) را در گذشته تجربه کرده اند، گرایش دارند که این بازدهی خوب (بد) را در آینده نیز ادامه دهند. در حالیکه وجود مومنتوم در بازده سهام اثبات شده است و علیرغم اینکه به نظر می رسد سودمندی مومنتوم چندان بحث انگیز نباشد، محرک های دقیق این اثر به عنوان یک سوال تجربی باقی مانده است و این مسئله که چه عواملی می توانند محرک های دقیق مومنتوم باشند چندان معلوم و آشکار نیست.

در این تحقیق با استفاده از اطلاعات مالی 70 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سالهای1380 - 1387 رابطه بین سودهای مومنتوم و معکوس با اندازه و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار شرکت و حجم معاملات شرکت با استفاده از مدل های رگرسیون چند متغیره بر مبنای داده های  ترکیبی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از این است که بین اندازه شرکت و سودهای مومنتوم ارتباط معنی داری وجود ندارد و بین اندازه شرکت و سودهای معکوس به غیر از دوره نگهداری 24 ماهه ارتباط معنی داری وجود ندارد. بین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار(BV/MV) و سودهای مومنتوم در کلیه دوره های نگهداری و تشکیل ارتباط معناداری وجود ندارد ولی بین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار(BV/MV) و سودهای معکوس در کلیه دوره های نگهداری و تشکیل به غیر از دوره های نگهداری و تشکیل 6ماهه ارتباط معناداری وجود دارد.درخصوص حجم معاملات شرکت نیز می توان گفت که بین حجم معاملات و سودهای مومنتوم در دوره های 6 ماهه تشکیل ونگهداری ارتباط معنی داری وجود دارد و این ارتباط در دوره های 12 و24 ماهه تشکیل ونگهداری معنی دار نمی باشد،ضمن اینکه بین حجم معاملات شرکت و سودهای معکوس در دورهای تشکیل و نگهداری 24 ماهه ارتباط معنی داری وجود دارد. و در دورهای تشکیل ونگهداری 6 و 12 ماهه ارتباط معنی داری وجود ندارد.

کلید واژه: سود مومنتوم ،سود معکوس، سهام برنده، سهام بازنده، اندازه، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، حجم معاملات.

2-1.تاریخچه مطالعاتی

ادبیات غنی و قابل ملاحظه ای راجع به قابلیت پیش بینی بازده مقطعی سهام بر مبنای بازده های گذشته در ادبیات مالی مستند شده است.

جیگادیش و تیتمن  (1993) گزارش کردند استراتژی خرید سهام برنده[1] و فروش سهام بازنده [2]گذشته می تواند بازده اضافی معنی داری را ایجاد نماید. آنها این نتیجه را بر مبنای تشکیل پرتفوی هایی بر مبنای بازدهی گذشته در دوره 1965 – 1989 کشف کردند. روش کار آنها به این صورت بود که سهام را بر اساس بازدهی سه تا دوازده ماه گذشته در ده دهک طبقه بندی کردند و سپس ده پرتفوی با وزن برابر تشکیل دادند و استراتژی خود را خرید دهک  برنده و فروش دهک  بازنده قرار دادند و نشان دادند که بازدهی اضافی ایجاد می شود (جیگادیش و تیتمن[3]، 1993، ص 89).

کونراد و کول  (1998) با یک بررسی بلند مدت در آمریکا موفقیت استراتژی معکوس را در طولانی مدت و استراتژی مومنتوم را در کوتاه مدت گزارش کردند. آنها اعلام کردند که موفقیت این استراتژی ها به افق مورد نظر بستگی دارد. در حالی که استراتژی مومنتوم برای یک دوره میان مدت سه تا دوازده ماهه سودمند بود، استراتژی معکوس در یک دوره کوتاه مدت هفتگی یا ماهانه و یا یک افق طولانی مدت سه تا پنج ساله مناسب بود. آنها استدلال کردند که سود های مومنتوم فقط به خاطر تفاوت های مقطعی در بازدهی مورد انتظار به جای الگوی سری زمانی بازده ایجاد می شود. آنها استدلال کردند که سودهای مومنتوم می تواند یک محصول جانبی این موضوع باشد که بعضی از سهام به خاطر وجود یک سری از عوامل ریسک ناشناخته ریسکی تر می شوند. به عبارتی اگر بازدهی اضافی به خاطر ریسک سیستماتیک ناشناخته بالاتر(پایین تر)ایجاد شود، پس سهام در آینده نیز به این بازهی بالاتر(پایین تر)دست خواهند یافت. با این نگرش دیگر سود های مومنتوم با بحث کارایی نیز سازگار می شود و تناقض از بین می رود.(کونراد و کول،[4] 1998، ص 489).

یافته های اخیر جاگادیش و تیتمن( 2001 ) انتقادهای زیادی را بر این فرضیه(کنراد و کاول ) وارد می کند. آنها استدلال می کنند که اگر سودهای مومنتوم به خاطر تفاوت مقطعی در بازدهی باشد، پس برندگان گذشته(بازندگان گذشته)بایستی بازدهی بالاتر(پایین تر)خود را به طور نامحدود در آینده ادامه دهند. ولی آنها به این نتیجه رسیدند که بازدهی پرتفوی های مومنتوم (برندگان منهای بازندگان) فقط برای دوازده ماه اول بعد از تشکیل پرتفوی مثبت است و اگر اتفاق خاصی نیفتد بازدهی بعد از دوازده ماه منفی است ( جاگادیش و تیتمن [5] ,2002, ص265-243)

مارکویتز وگرینبلات  (1999) یک اثر مومنتوم قوی و پایدار را در بین صنایع کشف کردند. ایشان نشان دادند که استراتژی خرید سهام برنده گذشته و فروش سهام بازنده گذشته حتی پس از کنترل اثراندازه، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، مومنتوم سهام انفرادی و پراکندگی در میانگین بازده سودمند می باشد.(مارکوویتز و گرینبلات[6]، 1999، ص 1249).

راون هورست (1998) با استفاده از اطلاعات 12 کشور اروپایی در طی دوره 1995-1980 دریافت که پرتفوی برنده نسبت به پرتفوی های بازنده بهتر عمل می کنند و نشان داد که استمرار بازدهی به طور معکوس با اندازه شرکت مرتبط است (راون هورست[7]، 1998، ص 267).

دی بونت و تالر[8]( 1985،1987 ) وجود یک حرکت معکوس یا برگشت قیمتی را در قیمت سهام در بلند مدت اثبات کردند و پیشنهاد کردند که خرید سهام بازنده گذشته و فروش سهام برنده گذشته می تواند منجر به بازدهی اضافی گردد. آنها نشان دادند که بازندگان تاریخی نسبت به برندگان تاریخی بهتر عمل می کنند.

گرینبلات و تیتمن (1989) با استفاده از استراتژی مومنتوم سودهای اضافی را کشف کردند ولی مشاهده کردند که سودهای مومنتوم در اولین سال بعد از تشکیل پرتفوی از بین می رود (گرینبلات و تیتمن[9]، 1989، ص 394)

هنگ و استین [10] (1999) فرض کردند که مومنتوم از انتشار تدریجی اطلاعات خاص شرکت ناشی می شود.هنگ، لیم و استین[11] (2000) فرضیه هنگ و استین[12] (1999) را با استفاده از داده های ایالات متحده آمریکا آزمون کردند و تکیه گاهی برای فرضیه انتشار تدریجی اطلاعات یافتند.

به طور اخص هنگ و همکارانش (2000) اثبات کردند که استراتژی مومنتوم در سهام دارای پوشش تحلیلگر[13] کمتر بهتر عمل می نماید. ایشان نتیجه گیری کردند که اگرچه اندازه به طور معکوس با سودهای مومنتوم رابطه دارد، لیکن پس از پاکسازی اثر سایز، پوشش تحلیل گر بیشتر از اندازه، اثر مومنتوم را در بازار سهام  ایالات متحده آمریکا تحریک می کند (هنگ و دیگران،[14] 2000، ص 265).

در یک چارچوب اروپایی، دوکز و مکنایت [15] (2005) تکیه گاهی برای فرضیه هنگ و استین (1999) یافتند که با یافته های هنگ و همکارانش [16]  (2000) نیز سازگار بود (دوکز و مکنایت، [17] 2005، ص 313).

مکنایت و هو (2006) سودهای مومنتوم را با استفاده از متغیرهای نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (BTM)، اندازه و پوشش تحلیل گر ارزیابی کردند و این متغیرها را به عنوان نمایندگانی برای سود مومنتوم به کار بردند، آنها به این نتیجه رسیدند که سودهای مومنتوم به طور معکوس با هر سه عامل فوق ارتباط دارد و به ترتیب نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، پوشش تحلیل گر و اندازه اهمیت دارند (مکنایت و هو[18]، 2006، ص227)

در تحقیقی دیگر دیوید لیسموند , میشل اسچیل ,چواشنگ زاو [19](2001) به بررسی ماهیت گمراه کنندگی سودهای مومنتوم پرداختند.آنها به بررسی استراتژی از 1980 تا 1998 پرداختند .روش طبقه بندی سهام آنها مشابه روش جی تی [20]  1993 و هنگ وهمکاران  [21]  2000 و جی تی   [22]  2001 می باشد .آنها در مقاله خود به بررسی سودبخشی از توانایی نسبی استراتژی های مومنتوم(خرید آنهایی که عملکرد خوبی در گذشته داشته وفروش آنهایی که عملکرد بدی داشته اند) پرداختند انها دریافتند یک استاندارد که استراتژی هایی که نسبتا قوی هستند احتیاج دارند به هزینه های معاملاتی بسیار زیادی به طوریکه این هزینه های معاملاتی جلوگیری می کند از اجرا سودبخش این استراتژی ها .در یک برش مقطعی متوجه شدند که انهایی که بازده های مومنتوم زیادی دارند دقیقا همان انهایی هستند که هزینه های معاملاتی بسیار زیاد دارنددرنتیجه حجم بسیار زیاد از بازده های غیر عادی وابسته است به این استراتژی در ایجاد یک گمراهی از فرصت سود, درصورتی    که واقعا هیچ سودی وجود ندارد

جان ای دوکاس وفلیپ مک نایت[23] (2003) به بررسی دوتئوری رفتاری ,مدل اشاعه تدریجی از هنگ واستین [24] (1999) و مدل تورش سیاست محافظه کاری سرمایه گذاران از بارباریز و شلیفر و ویسنی  [25] (1998). آنها بررسی کردند این دو تئوری را در یک نمونه 13 تایی از بازار سهام اروپائی طی سالهای 1998 – 2001 این دومدل قبلا پیش بینی کرده اند که مومنتوم به دست می آید از 1) انتشار تدریجی از اطلاعات یک شرکت ویژه 2)عدم موفقیت سرمایه گذاران در بهنگام کردن معتقداتشان به قدر کافی زمانیکه آنها اطلاعات عمومی جدید را مشاهده می کنند.یافته های جان دوکاس وهمکارانشان با این دو مدل رفتاری سازگار است وآنها را تائید می کند.شواهد بدست آمده از تحقیق ایشان نشان دهنده این است که مومنتوم نتیجه اشاعه تدریجی اطلاعات ویژه و سیاست محافظه کاری روانی سرمایه گذاران که بازتاب کننده خطاهای سیستماتیک آنها در شکل دادن درآمدها با بهنگام نبودن هست واین وابسته است با اعتقادات قبلی آنها و ناچیز دانستن وزن آماری اطلاعات جدید.

شن، ژاکماری و شارما (2005) اعلام کردند که سود مومنتوم در شاخص های رشدی متمرکز است و شواهد عکس العمل بیش از اندازه در این شاخص ها بیشتر نمود پیدا می کند (شن و دیگران [26]  ، 2005، ص 235).

ینگ فون چو و مینگ لیو و زینتیتگ فان[27]  در سال( 2008) به بررسی ماندگاری گستره بازار وسودهای مومنتوم پرداختند انها در این مطالعه ازاطلاعات بورس سهام نیویورک وبورس سهام آمریکاNYSE-AMEX موجود در مرکز تحقیق امنیت قیمت ها (CRSP) استفاده کردند آن ها این نتایج را بر اساس تشکیل پرتفویهایی بر مبنای بازدهی گذشته در دوره از ژانویه 1965 تاپایان دسامبر 1999 مشابه نمونه انتخابی جاگیداش وتیتمن مورد بررسی قرار دادند.استراتژی مبادله آنها براساس بازده ای در دوره گذشته نگهداری با استفاده از  دوره زمانی 6/6 که بیشترین سودبخشی را دارا می باشد بوده است.انها سهام ها را در 10 دهک برابر رتبه بندی کرده و به صورتی که پرتفویی که بهترین عملکرد را دارا می بود p10 بهترین برنده ها و پرتفویی با بدترین عملکردp1   بدترین بازنده ها شناسایی کردند آنها در این تحقیق از50 پرتفوی سهام برابر استفاده کردند. آنها نشان دادند که یک اثر متقابل از میانگین منابع وسری های زمانی و سودهای مومنتوم وجود دارد انها نشان دادند که یک ارتباط معنی داری بین سودهای مومنتوم وماندگاری گستره بازار وجود دارد.

فاما و فرنچ  (1996) استدلال می کنند که شرکت با BV/MV بالاتر شرکت های ارزشی هستند که دارای صرف ارزش هستند و در آینده سودهای بالاتری نسبت به شرکت های با BV/MV پایین تر که شرکت های رشدی می باشند و دارای کسر رشد هستند، ایجاد می کنند (فاما و فرنچ [28] ، 1996، ص 56).

لاکونیشاک و دیگران  (1994) استدلال می کنند که بازار سهام رشدی را بالای قیمت ارزیابی می کند و سهام ارزشی را زیر قیمت ارزیابی می کند و همین باعث ایجاد صرف ارزش برای سهام رشدی می شود و بر این مبنا برای سهام رشدی احتمال ایجاد سودهای مومنتوم بیشتر است(لاکونیشاک و دیگران [29] ، 1994، ص 1541)

پاتریشا چلی استیلی و آنتونیوس سیگانوس [30] (2007 ) ارتباط بین سودمندی مومنتوم و مکانیزم های بازرگانی بازار سهام را  امتحان کردن که با دگرگونی های تازه ای که در سیستم بازرگانی رخ می دهد تحریک می شوند . بعد از سال 1975 دو سیستم بازرگانی متفاوت در بورس سهام لندن SEAQ سیستم دلالی کامپیوتری و SETS یک سیستم حراج اتوماتیک بکارگماشته می شود.در این تحقیق آنها از اطلاعات بازدهای ماهیانه برای همه کشورهای  UK بر روی فایل اطلاعاتی آنها در پایگاه داده های قیمت سهام لندن بین سال های 1975 تا 2001 .آنها جهت شناسایی مومنتوم از روش جاگیداش وتیتمن [31]  1990  استفاده کردند وسودبخشی مومنتوم را با استفاده از طبقه بندی شرکتها براساس 6 ماهه قبلی نگهداری و در 10 پرتفوی برابر طبقه بندی کردند به صورتی که (w) پرتفوی سهام شامل بهترین  بازیگران و (L) شامل بدترین بازیگران دهک می باشد. از تفاضل بین برنده وبازنده های پرتفوی  (W-L) سودمندی استراتژی مومنتوم مشخص میشود.ا ین تحقیق نشان می دهد که بین سودهای مومنتوم وساختار سیستم های بازرگانی ارتباط وجود دارد و اختلاف بین سودهای مومنتوم درساختارهای سهام معنی دار است و نتایج این تحقیق با آن موافق است.

در مطالعات بروزینسکی    و همکاران 2003 حجم معاملات نیز به عنوان متغیری برای پیش بینی اندازه و مقاومت مومنتوم معرفی شده است. تحقیقات اخیر قدرت پیش بینی زیادی را برای متغیر حجم معاملات در پیش بینی بازده های سهام تأیید کرده اند و هم چنین رابطه ای قوی بین حجم معاملات و مومنتوم گزارش شده است.