پایان نامه ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی - بررسی فرهنگ و ادبیات عامه

با فرمت قابل ویرایش word - پایان نامه بررسی فرهنگ و ادبیات عامه شهرستان ها

فهرست مطالب

موضوع                                                                                                     صفحه

چکیده .......................................................................................................................................................

فصل اول

بخش اول : مقدمه و بیان مساله..........................................................................................................

مقدمه وکلیات تحقیق ...........................................................................................................................

بخش دوم : وجه تسمیه ....................................................................................................................

وجه تسمیه ارزوئیه ...............................................................................................................................

بخش سوم : سیمای عمومی................................................................................................................

جغرافیای طبیعی شهرستان ...............................................................................................................

آب و هوا ...................................................................................................................................................

دما ..............................................................................................................................................................

رطوبط سنجی .........................................................................................................................................

بارندگی .....................................................................................................................................................

منابع آب ...................................................................................................................................................

زلزله .........................................................................................................................................................

ارتفاعات ....................................................................................................................................................

پوشش گیاهی .........................................................................................................................................

خصوصیات جمعیتی .............................................................................................................................

کشاورزی ...................................................................................................................................................

باغداری .....................................................................................................................................................

دامپروری ..................................................................................................................................................

عشایر .........................................................................................................................................................

منابع آب ...................................................................................................................................................

معادن .........................................................................................................................................................

تاریخ وگردشگری ...................................................................................................................................

محیط زیست ...........................................................................................................................................

مسکن ........................................................................................................................................................

ارتباطات ....................................................................................................................................................

آموزش ......................................................................................................................................................

بهداشت ودرمان ......................................................................................................................................

خوراک ......................................................................................................................................................

بخش سوم.................................................................................................................................................

آثار تاریخی و اماکن مذهبی ...............................................................................................................

بخش پنجم : اهداف تحقیق.............................................................................................................

اهداف تحقیق ..........................................................................................................................................

سوالات تحقیق ........................................................................................................................................

فرضیه های تحقیق ................................................................................................................................

فصل دوم

پیشینه تحقیق ........................................................................................................................................

فصل سوم

روش تحقیق ..........................................................................................................................................

فصل چهارم

یافته های تحقیق....................................................................................................................................

بخش اول : فرهنگ وآداب ورسوم....................................................................................................

فرهنگ عامه ............................................................................................................................................

درآمد .........................................................................................................................................................

الف : باورهای عامیانه..........................................................................................................................

چشم زخم ...............................................................................................................................................

علائم چشم زخم ...................................................................................................................................

راه های دفع چشم زخم ......................................................................................................................

روزی معین ..............................................................................................................................................

خروس بی محل .....................................................................................................................................

مهره مار ....................................................................................................................................................

توسل به اهل بیت. .................................................................................................................................

اعتقاد به قدمگاه .....................................................................................................................................

باز کردن قرآن .........................................................................................................................................

شیشا ..........................................................................................................................................................

عطسه کردن ............................................................................................................................................

سر راهی از سیّد ....................................................................................................................................

ب : پیشگوئی ها......................................................................................................................................

در آمد .......................................................................................................................................................

فال ها ........................................................................................................................................................

فال کبریت ...............................................................................................................................................

فال دست ..................................................................................................................................................

ج : بازیها....................................................................................................................................................

درآمد .........................................................................................................................................................

جناق .........................................................................................................................................................

طاق یا جفت ............................................................................................................................................

چوب و کلید ............................................................................................................................................

چهار خانه .................................................................................................................................................

هشت خانه ...............................................................................................................................................

وسط وسطا ..............................................................................................................................................

چ : آداب و رسوم مربوط به ازدواج و مرگ و سوگواری..........................................................

انتخاب عروس .........................................................................................................................................

عقد کنان ..................................................................................................................................................

عروسی ......................................................................................................................................................

حجله باز کنان ........................................................................................................................................

وفات ..........................................................................................................................................................

ح :سایر آداب ورسوم..............................................................................................................................

عید نوروز .................................................................................................................................................

عید قربان .................................................................................................................................................

سده ...........................................................................................................................................................

شب یلدا ...................................................................................................................................................

زایمان ........................................................................................................................................................

آب مصرفی ..............................................................................................................................................

بخش دوم ادبیات شفاهی......................................................................................................................

شاعران محلی ..........................................................................................................................................

دو بیتی ها ...............................................................................................................................................

لالایی ها .................................................................................................................................................

آوادو ها .....................................................................................................................................................

داستان ها و قصه ها ............................................................................................................................

درون مایه قصه .......................................................................................................................................

مدخان وشمامه .......................................................................................................................................

دشبون دیونه ...........................................................................................................................................

جاز کش و پسرش .................................................................................................................................

مسافران گمشده .....................................................................................................................................

حماسه حسن خان ................................................................................................................................

حماسه عیسی خان ...............................................................................................................................

ضرب المثل ها .......................................................................................................................................

زبان وگویش ............................................................................................................................................

لغات واصطلا حات رایج .......................................................................................................................

فصل پنجم

نتیجه گیری ............................................................................................................................................

پیوست ها ................................................................................................................................................

فهرست منابع وماخذ .............................................................................................................................

چکیده:

در این تحقیق فرهنگ و ادبیات عامه شهر ارزوئیه مورد برسی قرار گرفته است علم به آداب وفرهنگ ورسوم انسان ها وعقاید وارزشها را می توان معنای هنرهای سنتی یک ملت که به ارزش های والای فرهنگی، هنری ،اجتماعی ،اقتصادی دست یافته اند دانست ضرورت انجام این تحقیق بر این مبناء استوار بوده که بتوان فرهنگ بومی وسنتی ارزوئیه را جمع آوری و مکتوب نموده تا شاید نسل های آینده با نگاهی به ان گوشه ای از سنن نیاکان خود را بخاطر بسپارند این مجموعه پژوهشی شامل محل موقعیت جغرافیای –تاریخی - باستانی و پوشش گیاهی ،آداب ورسوم ارزوئیه اعم ازمراسم جشن ها وشادی ها سوگواری ها ،غزل های محلی...در قسمتی نیز به بررسی لغات واصطلاحات اصیل ارزوئیه و معادل های فارسی ان پرداخته شده است .

اطلاعات پایه این تحقیق بصورت میدانی وبااستفاده از روش مشاهده عینی وبه صورت چهره به چهره از صاحب نظران و بزرگان مناطق مختلف شهر ارزوئیه گرد آوری شده است در پاره ای از موارد جمع آوری اطلاعات با مراجعه به سازمان ها ارگان ها ذیربط صورت پذیرفته است .

واژه های کلیدی : آداب ورسوم ،تاریخ ارزوئیه ،اعتقادات وباورها،فرهنگ وادبیات عامه

بیان مساله

زبان ها،لهجه ها، آداب و رسوم ،ترانه ها و در نهایت فرهنگ عامه،گنجینه هایی هستند که هم چون بستر رودخانه ، رسوبات فرهنگی قرون متمادیرا در خود دارند و هر لایه از این رسوبات ، نشانی از یک مرحله تاریخی و فرهنگی این سرزمین کهن سال است که همسان و هم سنگ با تاریخ قدمت دارد (مرادی، 1387:9). از آن جا کهلغات و اصطلاحات این زبان ها و لهجه ها و آداب و رسوم به تدریج در حالفراموشی اند ،برای جلوگیری از این فاجعه لازم است برای جمع آوری و ضبط این میراث ملی اقدام شود.

بنابراین با توجه به آداب و رسوم و ادبیات شفاهی خاص و منحصر به فرد شهرستان ارزوئیه که در گویش شیرین و دل نشین مردمان آن دیده می شود، این مجموعه تهیه گردید و شامل مطالب زیر است :

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی

موضوع:

فرهنگ و ادبیات عامه شهرستان ارزوئیه

و......

پایان نامه بررسی شناخت جایگاه زن در شاهنامه و خمسه ی نظامی

با فرمت قابل ویرایش word - پایان نامه ارشد زبان و ادبیات فارسی شناخت جایگاه زن در شاهنامه و خمسه ی نظامی

تکه های از متن به عنوان نمونه :

مقدمه

زن در فرهنگ و ادبیات ایران از دیرباز تا کنون جایگان بالایی داشته است به نظر می رسد در ایران باستان نظامی مادرسالاری برجوامع بشری حاکم بوده است و برخی معتقد بودند نه نظام مادرسالاری و نه نظام پدر سالاری حاکم بوده بلکه زن و مرد همکار و مکمل هم بودند ، زیرا زن و مرد هر یک قدرت توانایی کار خاصی را داشته اند. زرتشت معتقد بود که زن و مرد با هم برابرند و از یک نژاد هستند و زن در ایران بعد از اسلام تحت تأثیر دین اسلام بود و مهمترین مسئله نکات قرانی درباره ی زن و منزلت او مد نظر بوده است.

درباره جایگاه زن در ادبیات فارسی شاعران و نویسندگان زیادی مسائلی را مطرح کرده اند ، فردوسی و نظامی به زن نگاهی مثبت داشته اند زن در این دو اثر ازتمام فضایل انسانی بهره مند است ، زن در شاهنامه نزدیک 300 بار بکار رفته است و همه جا کاردانی و تیزهوشی او مورد ستایش قرار گرفته است و نگاه نظامی به زن روشنفکرانه است و زنان داستانهای نظامی الگویی از وفاداری ، عشق و دلدادگی محسوب می شوند.

مقایسه این دو اثر نشان می دهد که زنان از چه جایگاه و مراتبی برخوردار بوده اند زنان همراه مردان و بیشتر موارد مشکلات آنها را برطرف می کردند ، زنان گاه در مسائل سیاسی و انتقال قدرت نقش عمده ای را ایفا می کردند.

در بیان مسئله قلمرو و محدوده ی موضوع پایان نامه به روشنی بیان شده است و مسائل نظری از مسائل عملی متمایز شده است ، مسئله به درستی بیان و راحل های مناسب برای آن ارئه شده است بین مباحث ارتباط منطقی صورت پذیرفته و ادلّه و مسائل به خوبی بررسی شده است.

در پیشینه تحقیق به مبانی نظری اشاره شده و به یافت های اصلی پژوهشگران اشاراتی شده است تا از تکرار دوباره کاری جلوگیری به عمل آید و سعی بر جنبه های پژوهش نشده و مسائل پاسخ نیافته است . در این پایان نامه حاصل تحقیقات گذشتگان مورد استفاده قرار گرفته و زوایای مبهم و سوالات پاسخ داده نشده روشن شده است.

سوالات تحقیق به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم شده و سوالات به گونه ای طراحی شده که پاسخ آنها منوط به انجام تحقیق است ، سوالاتی که مطرح شده صریح ، شفاف و گویاست و از واژه هایی که خواننده را دچار برداشت های نادرست کند پرهیز شده است و با بیان فرضیات و مسئله و تحقیق پاسخ های احتمالی داده شده است و تلاش شده است که در تمام تحقیق به گونه ای به محقق جواب سوالات برسد.

روش تحقیق به اجمال معرفی شده است و ابزار گردآوری اطلاعات و نحوه تجزیه و تحلیل آنها بیان شده است.

متن اصلی تحقیق شامل یافته هایی است که با جمع آوری اطلاعات و طبقه بندی و تجزیه و تحلیل صورت گرفته است و در پایان نتایج تحقیق بیان گردیده و امانت داری و صداقت در ارائه مطالب رعایت شده است.

این پایان نامه مشتمل بر پنج فصل است که عبارتند از :

فصل اول : کلیات تحقیق که در آن به بیان مسئله ، اهمیت تحقیق ، اهداف تحقیق ، سوالات تحقیق و فرضیات تحقیق اشاره شده است.

فصل دوم : پیشینه ی تحقیق که در برگیرنده مبانی نظری ، ادبیات و سوابق تحقیق می شود.

فصل سوم : روش تحقیق است که در آن نوع روش تحقیق ، ابزار جمع آوری اطلاعات و شیوه تجزیه و تحلیل مطالب بیان شده است.

فصل چهارم : یافته های تحقیق و تجزیه و تحلیل آنهاست که بدنه ی اصلی تحقیق را در بر می گیرد و اطلاعات جمع آوری شده طبقه بندی، ارزیابی ، تجزیه و تحلیل و تفسیر گردیده است.

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادهاست که براساس یافته های تحقیق انجام یافته است و همینطور قبل از فهرست مطالب ، چکیده فارسی و در پایان منابع و مآخذ و بعد از آن چکیده انگلیسی آورده شده است.

بیان مسئله

«اولین فعالیت در هر پژوهشی انتخاب مسئله است و در اصل پژوهش با مسئله آغاز می شود ، هنگام بیان مسئله پژوهشگر باید پدیده های مورد پژوهش را روشن سازد »(دلاور ، 1386 :59 و 60)

در این قسمت مسئله که بررسی جایگاه زن در شاهنامه و پنج گنج نظامی است بیان می گردد.

زن در ادبیات فارسی در شعر شاعران از جایگاه والایی برخوردار است و خصوصاٌ فردوسی در شاهنامه و نظامی در خمسه به آن نظری ویژه دارند.

شاهنامه با آنکه قسمت عمده آن شامل حوادث خارق العاده و جنگ و کشتار و مبالغات زیباست اما حضور زن به ماجراها آب و رنگ می بخشد و در تمام داستان ها حضور زن پررنگ است ، تهمینه مرگ سهراب ، فرنگیس مرگ سیاوش ، کتایون مرگ اسفندیار و رودابه مرگ رستم را غم انگیز جلوه می دهند.

زن در شاهنامه نمونه جنگاوری ، فداکاری ، فرزانگی و وفاداری است و تمام زنان شاهنامه نجیب هستند و اندک زنانی مثل سودابه پتیاره و نابکارند.

دیدگاهی که فردوسی به زن داشته در داستان های شاهنامه بسیار جالب است و بررسی جایگاه و حضور زن در شاهنامه بسیار ارزشمند است و برای علاقه مندان و دانش پژوهان نکته های بدیعی را گوشزد می کند که بسیاری از آنها عبرت انگیز می باشد.

عشقی که در شاهنامه بکار رفته توأم با سوز و گداز است و اصولا پایان خوشی دارد.

زنان در شاهنامه برخی شاهزاده خانم ها و بزرگ زاده ، تعدادی همسران پهلوانان و عده ای کنیز و دایه می باشند و یک زن هم گازُر است که دارا فرزند همای را بزرگ کرده است.

نظامی استاد داستانهای بزمی در ادب فارسی محسوب می شود و زنان در داستانهای او حکمران و قدرت اداره کشور را دارند آنها در خردمندی ، پاکدامنی ، دانش ، حکمرانی و سیاست سرآمد هستند و در بیشتر مواقع از لحاظ استقامت و عشق ورزی برتر از مردان هستند.

نظامی در داستان خسرو شیرین از مهین بانو نام می برد که زنی کاردان و خردمند است و شیرین تربیت یافته ی اوست . پاکدامنی شیرین باعث می شود که در طول داستان خسرو نمی تواند او را تصاحب کند و از خسرو برتر است و جالب این است که بعد از رسیدن خسرو به شیرین ، شیرین خسرو را به دادو دهش دعوت می کند ، در خسروشیرین زن دارای منزلتی بالا و هم شأن با مرد است.

لیلی در داستان لیلی و مجنون سردفتر خوبان است او نمونه ای از عشق و وفاداری است . لیلی به هیچ وجه از عشق به مجنون دست بر نمی دارد هر چند که پدرش او را به اجبار به ابن سلام می دهد اما سرانجام لیلی و مجنون در عشق یکدیگر جان می دهند و این نمونه ای از عشق افلاطونی به حساب می آید و همینجور زنان در هفت پیکر و خصوصا نوشابه در اسکندرنامه زنانی قابل ستایش اند .

و نوشابه اینگونه است :

زنی حاکم بود نوشابه نام                                       همه ساله با عشق تو نوش جام

قوی رأی و روشندل و نغزگوی                                 فرشته منش بلکه فرزانه خوی

(نظامی ، 1363 : 277)

زنان در شاهنامه و داستانهای نظامی شجاع ، دلیر ، وطن پرست ، باشرم ، باتقوا و دارای مناعت و عزت نفس ، آزاده ، ازخود گذشته ، فداکار ، وفادار ، خردمند ، روشن روان و رای زن هستند ، زنانی مثل رودابه ، منیژه ، فرنگیس ، کتایون ، شیرین ، لیلی و نوشابه همواره قابل ستایش هستند.

اهمیت و ضرورت تحقیق

شاهنامه به عنوان یکی از آثار حماسی بزرگ جهان است که زن در آن نقش مهمی را ایفا می کند داستان های عاشقانه شاهنامه اعم از بزرگ و کوتاه دربردارنده حوادث عاشقانه ی گوناگونی هستند که جایگاه رفتار و خصوصیات زنان در آنها نیازمند بحث و بررسی است تا زوایای مبهم آنها آشکار شود و ویژگی های مثبت و منفی زنان مشخص گردد.

زنان خمسه نظامی نیز از ویژگی هایی برخوردارند از جمله وفاداری ، عدالت خواهی ، فرزانگی و ثابت قدم بودن در عشق جزء صفات متمایز آنها بوده است.

این داستانها جزء ادبیات غنایی محسوب می شوند و داستان سرایان بزرگ دیگر به شخصیت ها ، رفتار و کردار آنها نظر داشتند ، مناسبات زنان و مردان و عشق زناشویی بین آنها بیانگر فرهنگ و آداب و رسوم آن زمان است.

مناسبات ، اخلاقیات ، حکمرانی ها و روابط بین عاشق و معشوق مهمترین مؤلفه هایی است که بحث و بررسی پیرامون آنها بیانگر اهمیت تحقیق است و دیدگاه فردوسی و نظامی و مقایسه ی آن دو با یکدیگر ضرورت انجام چنین تحقیقاتی را نشان می دهد که ماحصل یافته های تحقیق فرهنگ مدنیت قرن های پنجم و ششم و جلوه هایی از پدرسالاری و مادرسالاری آن زمان را نشان می دهد و همینطور از دیدگاه جامعه شناسی ساختار اجتماعی خانواده های آن زمان و مناسبات روابط عشیره ای و خلقیات و روحیات حاکم بر جامعه را تبیین می کند و نقش زن به عنوان یک رکن اصلی خانواده هم در محیط خانه و بیرون از آن نیازمند بررسی و تحقیق است که در این پایان نامه به نکات مثبتی در این خصوص دست پیدا خواهیم کرد.

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی

و......