فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه.................................................................................................................................................................... 2
الف- بیان مسأله ................................................................................................................................................ 5
ب- اهمیت و ضرورت تحقیق.......................................................................................................................... 7
ج- اهداف و کاربردهای تحقیق....................................................................................................................... 7
د- سوالات تحقیق ............................................................................................................................................ 8
هـ - فرضیه های تحقیق ................................................................................................................................. 9
و- روش تحقیق ..................................................................................................................................................9
ز- ساختار تحقیق.............................................................................................................................................. 9
بخش اول : چرایی مجازات های جایگزین حبس و ساز و کارهای آن ....................... 11
فصل اول : مفهوم و دلایل طرح جایگزینهای حبس ................................................................... 12
مبحث اول : مجازات حبس و عوامل ناکارآمدی آن....................................................................... 12
گفتار اول : تعریف، اهداف و مزایای حبس ............................................................................................... 13
بند اول : تعریف مجازات حبس .................................................................................................................. 13
الف- زندان در ادبیات فقهی و حقوقی ..................................................................................................... 13
ب- تعریف زندان در آئین نامه سازمان زندان ها ................................................................................... 14
بند دوم : اهداف مجازات حبس ................................................................................................................. 16
الف- پیشگیری عام ....................................................................................................................................... 16
ب- پیشگیری خاص...................................................................................................................................... 17
بند سوم : مزایای مجازات حبس ............................................................................................................... 17
الف- تنبیه و ارعاب مجرم ........................................................................................................................... 18
ب- صیانت از جامعه و جان مجرم ............................................................................................................ 18
ج- امکان بهتر رعایت اصل تناسب ........................................................................................................... 19
د- انسانی تر بودن در مقایسه با سایر مجازات ها ................................................................................. 19
گفتار دوم : عوامل ناکارآمدی مجازات حبس .......................................................................................20
بند اول : ناکامی در دستیابی به اهداف...................................................................................................21
بند دوم : جرم زا بودن محیط زندان........................................................................................................22
بند سوم : تعارض با اصل شخصی بودن مجازات ها............................................................................ 24
بند چهارم : هزینه اقتصادی زندان......................................................................................................... 25
بند پنجم : تراکم جمعیت و کمبود فضای مناسب............................................................................. 25
بند ششم : اثر روانی نامطلوب زندان بر زندانی.................................................................................... 27
بند هفتم : مشکلات بهداشتی موجود در زندان ................................................................................. 27
بند هشتم : از بین رفتن حس مسئولیت زندانی................................................................................. 28
مبحث دوم : مجازات های جایگزین حبس و دلایل گرایش به آن...................................... 28
گفتار اول : مفهوم مجازات های جایگزین حبس و جایگاه آن در مقررات ایران و سازمان ملل متحد.............. 29
بند اول : مفهوم مجازات جایگزین حبس............................................................................................. 29
الف- مفهوم عام.......................................................................................................................................... 29
ب- مفهوم خاص........................................................................................................................................ 30
بند دوم : جایگاه مجازات های جایگزین حبس در مقررات ایران و سازمان ملل متحد............. 31
الف- در مقررات ایران ............................................................................................................................. 32
ب- در مقررات سازمان ملل متحد........................................................................................................ 33
گفتار دوم : دلایل گرایش به مجازات های جایگزین حبس............................................................. 38
بند اول : کاهش جمعیت کیفری زندان و صرفه جویی هزینه ها.................................................... 38
بند دوم : اصلاح و بازپروری اجتماعی مجرم........................................................................................ 39
بند سوم : افزایش اعتماد عمومی نسبت به دستگاه عدالت کیفری................................................ 39
بند چهارم : جبران خسارت بزهدیده...................................................................................................... 40
فصل دوم : ساز و کارهای اعمال و اجرای مجازات های جایگزین حبس ........................ 42
مبحث اول : بسترهای(پیش شرط های) اعمال موثر مجازات های جایگزین حبس.... 42
گفتار اول : بسترهای تقنینی و اقتصادی............................................................................................... 42
بند اول : بستر تقنینی............................................................................................................................... 43
بند دوم : بستر اقتصادی............................................................................................................................ 44
گفتار دوم : بستر های آموزشی و اجتماعی ......................................................................................... 44
بند اول : بستر آموزشی ........................................................................................................................... 45
بند دوم : بستر اجتماعی ......................................................................................................................... 46
مبحث دوم : قواعد مشترک ناظر بر مجازات های جایگزین حبس در لایحه
جدید قانون مجازات اسلامی............................................................................................ 47
گفتاراول : ویژگی های مشترک مجازات های جایگزین حبس....................................................... 48
بند اول : تعیین و اجرای آن از سوی دادگاه....................................................................................... 48
بند دوم : ضرورت گذشت شاکی خصوصی ........................................................................................ 49
بند سوم : ضرورت وجود جهات تخفیف ............................................................................................. 51
بند چهارم : رعایت اصل تناسب............................................................................................................ 53
بند پنجم : الزامی یا اختیاری بودن صدور آنها.................................................................................. 54
الف- موارد الزامی بودن............................................................................................................................54
ب- موارد اختیاری بودن........................................................................................................................ 54
بند ششم : امکان صدور دو نوع به طور همزمان............................................................................... 55
بند هفتم : تکلیف دادگاه بر تعیین مدت مجازات حبس ضمن صدور حکم............................. 56
بند هشتم : تصریح و تفهیم آثار تبعیت و تخلف از مفاد حکم به محکوم................................... 58
بند نهم : امکان صدور همزمان مجازات های جایگزین با مجازات های تتمیمی یا تبعی...... 59
گفتار دوم : موارد منع اعمال مجازات های جایگزین حبس و تغییر در آن................................ 60
بند اول : موارد منع اعمال مجازات های جایگزین حبس ............................................................. 61
الف- ارتکاب جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی............................................................................ 62
ب- ارتکاب جرایم عمدی متعدد.......................................................................................................... 64
ج- ارتکاب جرایم عمدی با مجازات قانونی بیش از یکسال حبس و تخفیف آن به کمتر از یکسال.. 65
بند دوم : موجبات تغییر در مجازات های جایگزین حبس............................................................ 66
الف- تخفیف و تبدیل............................................................................................................................. 67
ب- تشدید................................................................................................................................................ 69
ج- توقف موقت ...................................................................................................................................... 70
د- لغو مجازات های جایگزین حبس.................................................................................................. 71
بخش دوم : جلوه های مجازاتهای جایگزین حبس در حقوق ایران...................... 73
فصل اول : جایگزین های سنتی ................................................................................................. 74
مبحث اول : جزای نقدی ............................................................................................................... 74
گفتار اول : مفاهیم و تاریخچه جزای نقدی.................................................................................... 75
بند اول : مفهوم جزای نقدی ............................................................................................................ 75
بند دوم : تاریخچه جزای نقدی......................................................................................................... 76
گفتار دوم : موجبات اعمال جزای نقدی و میزان آن.....................................................................76
بند اول : جزای نقدی به عنوان مجازات اصلی................................................................................76
بند دوم : جزای نقدی به عنوان مجازات جایگزین حبس (موضوع لایحه قانون مجازات اسلامی سال 1390)....... 77
بند سوم : میزان جزای نقدی .......................................................................................................... 78
مبحث دوم : محرومیت از حقوق اجتماعی...............................................................79
گفتار اول : مفهوم و تاریخچه محرومیت از حقوق اجتماعی.......................................................79
بند اول : مفهوم محرومیت از حقوق اجتماعی و انواع آن............................................................80
الف- مفهوم محرومیت از حقوق اجتماعی......................................................................................80
ب- انواع محرومیت از حقوق اجتماعی............................................................................................82
بند دوم : تاریخچه محرومیت حقوق اجتماعی..............................................................................83
گفتار دوم : موجبات اعمال محرومیت از حقوق اجتماعی و تشریفات آن...............................84
بند اول : محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات اصلی................................................84
الف- محرومیت های اجتماعی محدود کننده آزادی....................................................................85
ب- محرومیت های اجتماعی سالب حقوق اجتماعی...................................................................86
بند دوم : محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان کیفر فرعی....................................................87
الف- محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان کیفر تکمیلی........................................................87
ب- محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی..........................................................88
فصل دوم : جایگزین های نوین...................................................................................................91
مبحث اول : دوره مراقبت.............................................................................................................91
گفتار اول : مفهوم و تاریخچه دوره مراقبت....................................................................................94
بند اول : مفهوم دوره مراقبت............................................................................................................94
بند دوم : تاریخچه دوره مراقبت................................................................................................96
گفتار دوم : موجبات و شرایط اعمال و اجرای دوره مراقبت...............................................97
بند اول : موجبات.........................................................................................................................97
بند دوم : شرایط اختصاصی اعمال و اجرای دوره مراقبت...................................................98
الف- مدت دوره مراقبت..............................................................................................................98
ب- وظایف محکوم.......................................................................................................................98
ج- وظایف ماموران دوره مراقبت. ............................................................................................100
مبحث دوم : جزای نقدی روزانه و خدمات عمومی رایگان.......................................102
گفتار اول : جزای نقدی روزانه .................................................................................................102
بند اول : مفهوم و تاریخچه جزای نقدی روزانه.....................................................................103
الف- مفهوم جزای نقدی روزانه.................................................................................................103
ب- تاریخچه جزای نقدی روزانه...............................................................................................104
بند دوم : موجبات و شرایط اعمال و اجرای جزای نقدی روزانه........................................104
الف- موجبات اعمال جزای نقدی روزانه و میزان آن...........................................................105
1- موجبات اعمال جزای نقدی روزانه....................................................................................105
2- میزان جزای نقدی روزانه.....................................................................................................106
ب- شرایط اختصاصی جزای نقدی روزانه..............................................................................106
گفتار دوم : خدمات عمومی رایگان..........................................................................................108
بند اول : مفهوم و تاریخچه خدمات عمومی رایگان.............................................................108
الف- مفهوم خدمات عمومی رایگان........................................................................................109
ب- تاریخچه خدمات عمومی رایگان......................................................................................110
بند دوم : موجبات و شرایط اعمال و اجرای خدمات عمومی رایگان...............................111
الف- موجبات اعمال خدمات عمومی رایگان........................................................................112
ب- مدت اعمال خدمات عمومی رایگان................................................................................113
ج- شرایط اعمال و اجرای مجازات خدمات عمومی...........................................................114
نتیجه گیری و پیشنهادات..................................................................................................118
منابع و مآخذ............................................................................................................................. 126
1- منابع فارسی .................................................................................................................... 126
الف – کتابها ............................................................................................................................. 126
ب- مقالات و مجلات ............................................................................................................. 128
ج- پایان نامه ........................................................................................................................... 131
د- تقریرات ............................................................................................................................... 131
2- منابع لاتین ..................................................................................................................... 132
الف- کتابها ............................................................................................................................... 132
ب- قانون .................................................................................................................................. 132
و......
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه
بخش نخست: کلیات
فصل اول: تعریف، ماهیت و خصالص جزای نقدی
گفتار اول: تعریف جزای نقدی
گفتار دوم: ماهیت جزای نقدی
گفتار سوم: خصائص جزای نقدی
فصل دوم: مزایا، معایب و شیوه های رفع معایب جزای نقدی
گفتار اول: مزایای جزای نقدی
گفتار دوم: معایب جزای نقدی
گفتار سوم: شیوه های رفع معایب جزای نقدی
الف- کاربدل از جزای نقدی
ب- رژیم روزهای جزای نقدی
فصل سوم: اقسام جزای نقدی
گفتار اول:جزای نقدی ثابت و نسبی
الف- جزای نقدی ثابت
ب- جزای نقدی ثابت
گفتار دوم: جزای نقدی اصلی و تکمیلی (تتمیمی)
تکمله- تبدیل مجازات تتمیمی به جزای نقدی
فصل چهارم: اهداف و اصول حاکم بر جزای نقدی
گفتار اول: هدف کیفری
گفتار دوم: هدف مالی
گفتار سوم: هدف مقنن در تعیین جزای نقدی
گفتار چهارم: اصل قانونی بودن
گفتار پنجم: اصل شخصی بودن
الف- عدم پذیرش پرداخت از سوی ثالث
ب- عدم پرداخت به صورت تضامن
ج- عدم انتقال به ورثه
د- مجازات اشخاص حقوقی
گفتار ششم: اصل فردی کردن و نقش قاضی
فصل پنجم:مفاهیم مشابه جزای نقدی
گفتار اول: معیار تشخیص جزای نقدی از مفاهیم مشابه
گفتار دوم: تفکیک بین جزای نقدی و خسارت ناشی از جرم
گفتار سوم: تمیز بین جزای نقدی و دیه
گفتار چهارم: تمیز بین جزای نقدی و جریمه مالیاتی
گفتار پنجم: تمیز بین جزای نقدی و جریمه بدنی
گفتار ششم: تمیز بین جزای نقدی و جریمه انتظامی
بخش دوم: عوامل موثر در تعیین جزای نقدی
فصل اول:تشدید جزای نقدی
گفتار اول: تعدد جرم و جزای نقدی
الف- تعدد جرم بر اساس قانون مجازات عمومی 1304
ب- تعدد جرم بر اساس ماده 2 الحاقی مصوب 1311
ج- تعدد جرم بر اساس قانون مجازات عمومی 1352
د- تعدد جرم بر اساس قانون مجازات اسلامی 1370
گفتار دوم: تکرار جرم و جزای نقدی
الف- تکرار جرم به موجب قانون مجازات عمومی 1304
ب- تکرار جرم به موجب قانون مجازات عمومی 1352
ج- تکرار جرم به موجب قوانین مجازات اسلامی
فصل دوم: احتساب بازداشت قبلی و تخفیف جزای نقدی
گفتار اول: احتساب بازداشت قبلی
الف- احتساب در زمان حکومت قوانین مجازات عمومی
ب- احتساب در زمان حکومت قوانین مجازات اسلامی
گفتار دوم: تخفیف جزای نقدی
الف- تخفیف در قانون مجازات عمومی 1304
ب- تخفیف در قانون مجازات عمومی 1352
ج- تخفیف به موجب قانون راجع به مجازات اسلامی
د- تخفیف به موجب قانون مجازات اسلامی
فصل سوم: تعلیق جزای نقدی
فصل چهارم: تبدیل حبس به جزای نقدی
بخش سوم: اجرای جزای نقدی و عوامل موثر در آن
فصل اول: اجرای جزای نقدی
گفتار اول: فوریت اجرای حکم جزای نقدی و موارد تأخیر آن
الف- فوریت اجرای حکم جزای نقدی
ب- موارد تأخیر اجرای جزای نقدی
1-اعطای مهلت پرداخت از سوی قانونگذار
2-فرار محکوم علیه
3-تقسیط جزای نقدی
4-اجتماع حبس با جزای نقدی
گفتار دوم: مقامات صلاحیت دار اجرای جزای نقدی
گفتار سوم: تقدم حق محکوم له بر وصول جزای نقدی
گفتار چهارم: نحوه وصول جزای نقدی
الف- طریقه وصول از ددگاه مدنی
ب- وصول به صورت تضامنی
ج- پرداخت از طرف شخص ثالث
د- تقسیط جرای نقدی
1- جواز و عدم جواز تقسیط
2- مرجع اعطای تقسیط
3- شرایط تقسیط
4- عدول از تقسیط
گفتار پنجم: بازداشت بدل از جزای نقدی و شیوه های معافیت از آن
الف- بازداشت بدل از جزای نقدی